Pteranodon i jego wielkie skrzydła
Po samej nazwie można przypuszczać, że pteranodon to kolejny wielki dinozaur. Jednak ‒ co niektórych zaskakuje ‒ za dinozaura nie jest uznawany. Mimo że posiadał ogromne skrzydła, nie był też ptakiem. Pteranodon był gadem, który latał. Po prostu. Co jeszcze wyróżniało tego wspaniałego bywalca prehistorycznych podniebnych ścieżek?
Pteranodon a pterodaktyl
W systematyce opisującej i katalogującej różne organizmy żywe pteranodon jest rodzajem latającego gada należącego do podrzędu zwierząt nazywanych pterodaktylami. Te z kolei stanowiły jedną z dwóch gałęzi rzędu pterozaurów. Skoro formalne wyjaśnienie mamy zaliczone, czas spojrzeć wstecz… na pteranodona!
Jak wyglądał pteranodon?
Jak na latającego gada, pteranodon był ogromny! Jego ciało miało prawie 2 metry długości, a rozpiętość skrzydeł sięgała nawet ponad 7 metrów! Dzięki wspomnianym, błoniastym, skrzydłom mógł on osiągać zawrotne prędkości w locie i był całkiem niezłym i zwinnym „lotnikiem”. Przyczyniała się do tego również jego niewielka ‒ jak na takiego gada ‒ masa ciała. Tutaj pteranodon nie pobijał rekordów ‒ ważył zaledwie około 10 kilogramów, przez co w kategorii wagowej przyrównuje się go nieraz do… indyka. W przeciwieństwie do tego ptaka, pteranodon miał dość twardą, kostną czaszkę, zwieńczoną na górze grzebieniem, którego długość osiągała nawet 80 cm. Głowa pteranodona zakończona była szpiczastym dziobem, w którym znajdowały się jedynie kostne wypustki umożliwiające temu niezwykłemu gatunkowi utrzymywać pokarm, który z natury ruszał się dość energicznie. Sama czaszka pteranodona mogła osiągać nawet metr długości, jednak jej rozmiar zależał zarówno od płci, wieku, jak i gatunku.
Czym żywiły się pteranodony?
No właśnie. Co zatem jadał pteranodon? Jak pokazują wyniki badań znalezionych skamieniałości, żywił się on głównie rybami. W okolicach jego żołądka znajduje się bowiem rybie ości. Przypuszcza się, że dodatkowym pokarmem tego gatunku były też niewielkie bezkręgowce. Pteranodon w aspekcie łowów mógł być nawet bardzo podobny do wielu ptaków, które znamy ze współczesności. Pod względem polowania na pokarm mógł przypominać na przykład pelikana.
Pteranodon ‒ gdzie występował?
Te wielkie latające gady żyły prawdopodobnie na otwartych wodach morskich. Tam znajdowały stale pożywienie, mogły polować. Wysoko rozwinięte umiejętności szybowania pozwalały im też sporo czasu spędzać na lataniu. Na ląd prawdopodobnie udawały się wyłącznie w trakcie okresu rozrodczego.
Pteranodony żyły w okresie późnej kredy na terenach dzisiejszej Ameryki Północnej. Alabama, Kansas, Nebraska ‒ to miejsca, gdzie dzisiaj odnajduje się szkielety tych prehistorycznych przedstawicieli latających gadów. Ponad 80 mln lat temu, czyli w czasie życia pteranodona, obszar ten był dość płytkim oceanem.
Skrót interesujących faktów na temat pteranodona znajdziesz w naszym filmiku:
Pteranodon ‒ ciekawostki
- Pteranodon nie miał w ogóle zębów. W jego dziobie znaleźć można było całkiem sporo kostnych wypustek, które były dosyć ostre. Pomagały one pteranodonom chwytać pożywienie nawet jednym kłapnięciem dzioba.
- Szybkość lotu pteranodona mogła osiągać nawet 120 km/h.
- Sam styl latania pteranodona przyrównuje się dzisiaj do dobrze nam znanego albatrosa, który ogranicza liczbę machnięć skrzydłami na rzecz spokojnego szybowania wykorzystującego prądy powietrzne.
- Pierwsze szczątki pteranodona znaleziono w latach 70. XIX wieku nieopodal rzeki Smoky Hill w stanie Kansas (USA). Badaczem, który zajął się opisem nowego gatunku był niejaki Othniel Charles Marsh ‒ amerykański paleontolog.
- Łacińska nazwa Pteranodon longiceps oznacza „skrzydło bez zębów o długiej głowie”.
Pteranodon to jeden z okazów, jakie możesz spotkać w parku ruchomych dinozaurów Zatorland. To tutaj na żywo doświadczysz jego wielkich, rozłożystych skrzydeł i sprawdzisz, czy jego głowa była rzeczywiście tak długa, jak podkreśla to łacińska nazwa gatunku. Przyjedź do Zatoru i poznaj jeszcze 100 innych dinozaurów!