Ciekawym osobnikiem, który żył w epoce kredy był parazaurolof. Ten olbrzymi przedstawiciel gatunku dinozaurów roślinożernych należał do rzadkiej rodziny hardozaurów, których nieliczne szczątki znajduje się na terenach Ameryki Północnej. Czym się wyróżniał parazaurolof i co warto o nim wiedzieć?
Wygląd parazaurolofa
To, co zdecydowanie odznacza parazaurolofa na tle innych dinozaurów to jego wygląd. “Dinozaur z grzebieniem, z czubem, z rogiem na głowie” ‒ takie potoczne określenia pojawiają się w kontekście opisu tego oryginalnego gatunku. Nic w tym jednak dziwnego. Cechą charakterystyczną parazaurolofa był właśnie grzebień wyrastający z jego czaszki. Miał on pokaźne rozmiary, był długi i w miarę prosty. Naukowcy ustalili, że tworzyła go pusta w środku kość, co pozwalało wykorzystywać ją do wydawania dźwięków. W zależności od wieku oraz płci grzebienie poszczególnych parazaurolofów mogły się różnić wielkością. Typowy parazaurolof miał około 9 metrów długości całego ciała i mógł ważyć 2,5 tony.
Grzebień parazaurolofa wieńczył czaszkę, która u tego dinozaura mogła mierzyć nawet 2 metry. Była raczej podłużna i chroniła niedużych rozmiarów mózg. Jej zakończenie stanowił swego rodzaju dziób (stąd inna nazwa rodziny hardozaurów ‒ dinozaury kaczodziobe). Szczęka parazaurolofa składała się natomiast z kilkutysięcy zębów, które skutecznie rozdrabniały przeżuwany pokarm.
Obejrzyj nasz film na YouTube i poznaj parazaurolofa w minutę!
Parazaurolof ‒ czym się żywił?
Chociaż parazaurolof był dobrze zbudowanym dinozaurem, nie należał do drapieżników. Żywił się roślinnością, głównie taką, którą mógł zjeść prosto z drzewa. Pomagało mu w tym stanie na dwóch tylnych kończynach. Przeżuty pokarm był magazynowany po bokach jamy ustnej dinozaura, przypominających policzki.
Trzeba zauważyć, że ciało parazaurolofa miało dość krępą budowę, ale dinozaur mógł poruszać się zarówno na dwóch, jak i na czterech kończynach. Tę pierwszą opcję wybierał najczęściej w momencie ucieczki i przy wspomnianym spożywaniu pokarmu.
Gdzie występowały parazaurolofy?
Szkielety parazaurolofów odnajduje się na terenie dzisiejszej Ameryki Północnej, gdzie dinozaury te żyły 76,5‒73 mln lat temu. Naukowcy mają to szczęście, że trafiają na skamieniałości z różnych stadiów życia rodziny hardozaurów, do której parazaurolof należy, stąd mogą przeanalizować rozmaite szczegóły ich funkcjonowania.
Gatunek Parasaurolophus został opisany w 1922 roku przez Williama Parksa, natomiast pierwsze szczątki znaleziono w Albercie dwa lata wcześniej. Obecnie wyróżnia się trzy rodzaje parazaurolofa:
- Parasaurolophus walkeri ‒ najbardziej typowy (z Alberty),
- Parasaurolophus tubicen (odkrycia w Nowym Meksyku),
- Parasaurolophus cyrtocristatus (stan Utah w USA)
Ciekawostki o parazaurolofie
- Parazaurolof dzięki swojemu charakterystycznemu grzebieniowi, który był wykorzystywany również do komunikacji, jest uznawany za najgłośniejszego dinozaura. Dźwięki, jakie wydawał, mogły przypominać odgłosy trąbki.
- Grecką nazwę tego gatunku ‒ Parasaurolophus ‒ można przetłumaczyć jako “prawie zaurolof”, czyli “prawie jaszczurzy grzebień”.
- Parazaurolofy były zjadane przez inne drapieżne dinozaury, np. tyranozaury.
- Charakterystyczny grzebień, według naukowców, mógł pełnić rolę termoregulatora i dzięki niemu parazaurolofy chroniły swoje mózgi przed przegrzaniem.
- Grzebień miał również funkcję społeczną: dzięki niemu osobniki rozpoznawały się między sobą.
Parazaurolofa oraz 100 innych gatunków dinozaurów możesz zobaczyć na własne oczy w Park Dinozaurów Zatorland! Przyjedź do nas i sprawdź, czy parazaorolof rzeczywiście był głośnym dinozaurem.
